Herkese Açık Paylaşıma Konu Fotoğrafın/Videonun Kopyalanması ve Paylaşımı Suç mudur?
Son günlerde sosyal medyada bir görüş dolanmakta. Facebook adlı sosyal paylaşım sitesinde kullanıcının “herkese açık” olarak görüntüye sunduğu fotoğraflarının bilgisi dışı paylaşılmasının “hukuka aykırı ele geçirilmesinden” söz edilemeyeceği görüşü soru işaretleri doğurmaktadır.
5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 136.maddesinde “Verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme” suçu düzenlenmiştir. Madde hükmünde “Kişisel verileri , hukuka aykırı olarak bir başkasına veren, yayan veya ele geçiren kişi, iki yıldan dört yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır” denilmiştir.
Söz konusu hüküm ilk hali ile 1 (bir) yıldan 4 (dört) yıla kadar cezalandırmayı öngörmüş ise de 21.02.2014 tarihinde 6526 Sayılı Kanunun 4.maddesi ile getirilen değişiklik neticesinde cezanın asgari sınırı 1 yıldan 2 yıla çıkartılmıştır. Esasen, sosyal medyanın hayatımızdaki yeri ve insanların kullanımı dikkate alındığında mağduriyetlerin önüne geçilmesi açısından yerinde bir değişiklik olduğunun kabulü de gerekmektedir.
Madde gerekçesinde hukuka uygun olarak kaydedilmiş olsun veya olmasın, kişisel verileri hukuka aykırı olarak başkalarına vermek, yaymak veya ele geçirmek bağımsız bir suç olarak tanımlanmıştır.
Bu bilgiler ışığında değerlendirildiğinde ;
Ne yazık ki, hatalı bir bilginin internette dolaştığını söylemek gerekmektedir. Zira, burada esas olanın mağdurun/müştekinin rızasının bulunup bulunmadığı kısmıdır. Mağdur/müştekinin kendi rızası ile herkese açık bir şekilde fotoğraf/video paylaşması, bu verilerin başka kişiler tarafından yayılmasını, paylaşılmasını hukuka uygun kılmamaktadır.
Her ne kadar 12 Ceza Dairesi 2015/4349 E. 2016/5349 K. Sayı ve 30.03.2016 tarihli bir kararında “herkese açık bir profilde paylaşılan fotoğraflara kolaylıkla ulaşılabildiği, fotoğrafın kullanıldığı yerin ortak alan olduğu, buradan alınmasının hukuk aykırı olmadığı..” gerekçelerinden hareketle eylemin özel hayatın gizliliğini ihlal suçunu oluşturmayacağı belirtilmiş ise de Muhalefet Şerhi’nde de belirtildiği hali ile “Dairemizin 15.02.2012 tarihli ilamı ve aynı olaya ilişkin Yargıtay Ceza Genel Kurulunun 2012/12-1510 Esas, 2014/331 karar nolu 17/06/2014 tarihli kararı ile vesikalık fotoğrafın internette yayınlanması TCK’nın 136/1. maddesine uyan kişisel verilerin yayılması suçu olarak kabul edilmiştir.Fotoğrafın kişisel veri olduğunda tereddüt bulunmamaktadır. Çünkü fotoğraf kişi hakkında bir sayfada yapılacak anlatımı ve tarifi tek bir karede ifade edebilme özelliğine sahiptir. Kişisel Verilerin Korunması Kanun Tasarısının 3/1-d maddesinde “Kişisel veri; kimliği belirli veya belirlenebilir gerçek kişiye ilişkin her türlü bilgiyi, ifade eder.” şeklinde tanımlanmaktadır. Uluslararası sözleşmelerde ve doktrinde de bu şekilde tanımlanmaktadır. Kişisel verilerin yayılması suçunda, kişisel verinin nasıl elde edildiği değil, hukuka aykırı olarak yayılması önemlidir. Somut olayda, sanığın haklı ve hukuka uygun olarak müştekinin fotoğrafını yayınlaması söz konusu değildir. Yukarıda açıklanan nedenlerle, sanığın TCK’nın 136/1. maddesi gereğince kişisel verileri yayma suçundan cezalandırılması gerektiği”nin gözden kaçırılmaması lazım gelmektedir.
Kaldı ki yakın tarihli kararlarında Yargıtay bu hususta görüşünü ortaya koyabilmiş ve daha da kabul edilebilir istikrar sağlamıştır. Özetle bir kararında
“..İddiaya konu sanıkla mağdur arasındaki ilişkinin varlığını ve boyutunu gösteren fotoğrafların, daha önce mağdurun rızasına uygun olarak facebook adlı sosyal paylaşım sitesinde yayımlanmış olması karşısında, bu fotoğraflar, mağdurun özel yaşam alanına ilişkin ve özel hayatının gizliliğini ihlal edecek nitelikte görüntüler olarak kabul edilemeyeceğinden, sanığın, mağdura ait kişisel veri niteliğindeki fotoğrafları, mağdurun rızasına aykırı şekilde yayımlamaya devam etmesi biçiminde sübut bulan eyleminden dolayı TCK’nın 136/1. maddesindeki verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme suçundan mahkumiyet kararı verilmesi gerektiği gözetilmeksizin..” (Yargıtay 12 Ceza Dairesi 2017/150 E. – 6231 K. sayı ve 13.09.2017 tarihli kararı ve sair kararlar)
beraat kararı verilmesinin bozmayı gerektiğini vurgulamıştır.
Bir başka deyişle, başlangıçta rızaen çekilmiş ve paylaşılmış olsa da kişisel veri niteliğindeki fotoğraf/video gibi paylaşımların şahsın rızası dışında “herkese açık profilden yapıldı, ortak bir ağda paylaşımı gerçekleştirildi” gibi savunmalara itibar edilemeyeceği ve kişisel verilerin hukuka aykırı olarak verme / ele geçirme / yayma suçunu oluşturacağını unutmamak ve dikkat etmek gerekmektedir.